Kompresja, kompresjoterapia, wyroby kompresyjne – czym są?

Kompresjoterapia to jedna z najstarszych metod prostego, bezpiecznego i małoinwazyjnego leczenia chorób żył. Kompresjoterapia polega na leczeniu uciskiem stopniowanym, czyli zastosowaniu najsilniejszego ucisku w okolicy kostki i jego zmniejszaniu stopniowo w kierunku pachwiny. Kompresjoterapia jest uznaną metodą profilaktyki oraz leczenia niewydolności żylnej, obrzęków limfatycznych i zakrzepicy żylnej. Przez stopniowy ucisk jest zapewnione prawidłowe pompowanie krwi w kierunku serca, zapobiegające zastojowi krwi w żyłach. Takie działanie zmniejsza ryzyko zakrzepicy żylnej, niwelując dolegliwości związane z zaburzeniami żylnymi i dokuczliwy obrzęk. Kompresjoterapia jest skuteczna tylko wtedy, gdy wywołuje odpowiedni ucisk, dlatego istotne jest nałożenie na kończynę  odpowiednio dobranego produktu o mocnym ucisku, tak, by zadziałał na naczynia krwionośne i tkanki. Każdy wyrób kompresyjny wywiera stopniowany ucisk na kończynę. 

Jednostką miary tego ucisku są milimetry słupa rtęci (mmhg).

Wyroby uciskowe generują ucisk różnego stopnia. Istnieje kilka klas stopniowanego ucisku. Im wyższa klasa, tym dany produkt działa z mocniejszą siłą ucisku.

•    I stopień (lekki ucisk): 18-21 mmhg

•    II stopień (średni ucisk): 23-32 mmhg

•    III stopień (mocny ucisk): 34-46 mmhg

•    IV stopień (bardzo mocny ucisk): od 49 mmhg

Produkty przeciwżylakowe przeznaczone są dla osób szczególnie narażonych na rozwój chorób żylnych, a także w przypadku, gdy występują już pierwsze objawy problemów z krążeniem, m.in.  skurcze łydek, uczucie ciężkości nóg i obrzęki. Produkty przeciwżylakowe powinny stosować osoby prowadzące typowo siedzący lub stojący tryb życia, przebywające w podróży, będące w szpitalu, kobiety w ciąży, oraz osoby ze skłonnościami dziedzicznymi do rozwoju żylaków. Dzięki stopniowemu uciskowi nóg, wyroby przeciwżylakowe poprawiają krążenie krwi, a tym samym zapobiegają ich zmęczeniu oraz powstawaniu obrzęków, jak również łagodzą pierwsze objawy niewydolności żylnej. W zaawansowanych postaciach przewlekłej niewydolności żylnej kompresjoterapia stanowi ważne uzupełnienie innych metod leczenia.

Dobrze dobrany produkt uciskowy ma utrzymać prawidłowe krążenie, ma usprawnić odpływ żylny i chłonny w kończynie, ma wymusić większy przepływ krwi przez żyły układu głębokiego. W tym celu każdy wyrób kompresyjny, taki jak: rękaw, podkolanówki, pończochy, rajstopy, czy specjalne bandaże, musi być prawidłowo dobrany na podstawie pomiarów obwodów oraz długości kończyn pacjenta. Każda kończyna, na którą będzie stosowana pończocha lub inny wyrób kompresyjny  musi być  dokładnie zmierzona w wyznaczonych miejscach.

Produkty kompresyjne zaleca lekarz, który w trakcie wizyty określa stopień kompresji, sprawdza czy nie ma ewentualnych przeciwwskazań do noszenia wyrobów uciskowych oraz ustala rodzaj wyrobu – czy mają to być podkolanówki, pończochy, czy rajstopy. Kolejnym krokiem jest ustalenie właściwego rozmiaru i długości produktu uciskowego. Zaleca się by rozmiar dobrany został przez wykwalifikowany do tego personel sklepu medycznego. W takim przypadku osoba powinna wybrać się do sklepu osobiście, w miarę możliwości rano, z nieobrzękniętą nogą, aby dokonać dokładnego pomiaru obwodu kończyny.

Wskazania do stosowania kompresjoterapii oraz jej stopień każdorazowo powinien określać lekarz.

Należy pamiętać, że pończocha nie wyeliminuje żylaków, jej zadanie to złagodzenie objawów i zapobieganie rozwojowi powikłań. Skuteczność kompresjoterapii uwarunkowana jest od systematycznego stosowania wyrobów uciskowych i ich prawidłowego zakładania.

Wyroby kompresyjne należy nosić tak długo, jak długo trwa choroba, czyli często przez całe życie.

Pończochy i/lub podkolanówki należy zdejmować na noc. W wyjątkowych sytuacjach lekarz może zalecić niezdejmowanie pończoch lub podkolanówek dłużej niż jeden dzień, ale są to sytuacje wyjątkowe, np. bezpośrednio po operacji żylaków, w zakrzepicy, po operacji chirurgicznej.

Wyroby uciskowe, aby skutecznie wywierały odpowiedni ucisk, muszą być co 6 miesięcy zmieniane na nowe. Przy zmianie należy dokonać ponownego pomiaru kończyny. Warto nabyć dwie pary i używać ich naprzemiennie, co ułatwia pranie. Należy przestrzegać zaleceń producenta dotyczących warunków prania pończoch (przeważnie ręcznie w temp. ok. 40 stopni), co przedłuży ich żywotność.

Bardzo istotne jest prawidłowe zakładanie podkolanówek / pończoch. Zaleca się zakładanie wyrobów kompresyjnych rano, przed wstaniem z łóżka. Wkładane później, gdy kończyna obrzęknie, nie tylko nie będą pełniły swojej roli, ale mogą wręcz stać się przyczyną dodatkowych dolegliwości. Nie bez znaczenia jest również wygładzenie wszystkich zmarszczek (najlepiej rękawicami gumowymi) oraz w przypadku podkolanówek, nie podciąganie ich zbyt wysoko, na zgięcie stawu kolanowego – to jeden z najczęściej popełnianych błędów.

Przed włożeniem pończoch dobrze jest posmarować skórę kremem lub balsamem nawilżającym, co zapobiega nadmiernemu wysuszaniu skóry.

Osoby, które mają trudność z włożeniem pończoch mogą się posiłkować specjalnym stelażem.

Wybór - podkolanówki czy pończochy?

Większość osób wolałaby podkolanówki, przy czym konieczność zastosowania dłuższych materiałów – pończoch do połowy uda i pończoch na całą kończynę występuje najczęściej.  W momencie gdy na wysokości kolana (czyli tuż nad górnym brzegiem podkolanówki) i na udzie występują duże żylaki, a także w przypadku dużego obrzęku kończyny obejmującego również udo nie można zastosować podkolanówki, konieczne jest stosowanie uciskowych pończoch.

Produkty kompresyjne występują w wersji z  palcami lub bez. W tym przypadku wybór to kwestia indywidualnych upodobań i preferencji. Osoby z koślawością paluchów lub dużą potliwością stóp zwykle wolą opcję bez palców.

W ofercie CPZ KORIM znajdziecie państwo szeroką gamę produktów uciskowych, zarówno medycznych (tzw. kompresja medyczna), jak i sportowych (tzw. kompresja sportowa).  W naszym sklepie oferujemy wybór produktów przeciwżylakowych pomocnych w profilaktyce i leczeniu żylaków kończyn dolnych. W naszej ofercie znajdują się podkolanówki, rajstopy oraz pończochy, które sprawdzą się podczas codziennej profilaktyki, jak również produkty o różnych stopniach kompresji.

Uwaga!!!

Przeciwwskazaniem do stosowania kompresjoterapii są stany wynikające ze znacznego stopnia niedokrwieniem kończyn dolnych (np. miażdżyca, zarostowe zapalenie tętnic kończyn dolnych, angiopatia cukrzycowa), stany zapalne skóry, tkanki podskórnej lub mięśni,  alergie na składniki zawarte w wyrobach uciskowych.